اصل و جوهره این سبک از عکاسی، یعنی عکاسی خیابانی، ثبت گذر زندگی روزمره انسان و جامعه در قاب تصویر است که هر تصویر می تواند مفاهیم خاص و زیادی را در خود بگنجاند. پیدا کردن سوژه هم البته برای این کار سخت نیست و اگر حوصله گشت و گذار در گوشه و کنار شهر را داشته باشید می توانید به نتایج خوبی برسید.
این ژانر از عکاسی معمولاً داوطلبانه و بدون نیاز به مجوز خاصی انجام می گیرد. نکته مهم عکاسی خیابانی این است که سوژه نباید از تصویربرداری اطلاعی داشته باشد تا ثبت تصویر در طبیعی ترین حالت ممکن باشد. برای جذابیت بیش تر حتی عکاس می تواند از غریبه ها اجازه گرفته و از آن ها پرتره هم ثبت کند.
با همه این اوصاف، مهم ترین رکن در عکاسی خیابانی آن است که عکاس با عشق و علاقه دوربین خود را در دست بگیرد، به دل شهر بزند و پی شکار لحظه ها و احساسات مختلف برود. البته با رعایت ۱۰ نکته زیر، شما هم می توانید خلاقیت خود را شکوفا کنید و تصاویر ثبتی را به استانداردهای لازم برسانید.
۱- انتخاب بهترین لنز
یکی از فاکتورهای مهم در عکاسی خیابانی، انتخاب لنز مناسب است. بسیاری از افراد ممکن است در اولین انتخاب به دنبال لنز تله فتو بروند؛ اما غافل از این که توجه مردم با دیدن لنزی بزرگ جلب می شود و دیگر نمی توان نام عکاسی خیابانی را روی این کار نهاد. اگر می خواهید زیاد جلب توجه نکنید، باید یک لنز واید انتخاب کنید و به دل سوژه ها بزنید. این کار باعث می شود تا بتوانید تصاویری ثبت کنید که شلوغی و تلاطم زندگی شهری را به خوبی نشان دهد. بسیاری از عکاسان خیابانی حتی به جای دوربین های دی اس ال آر از دوربین های کامپکت استفاده می کنند که سبک و جمع و جور هستند و می توانند پاسخگوی بسیاری از نیازهای اولیه برای عکاسی خیابانی باشند.
۲– تنظیمات دوربین
آسان ترین و سریع ترین تنظیمات موجود برای عکاسی خیابانی را می توان در حالت AV یا همان اولویت گشادگی دیافراگم یافت. در این حالت خود کاربر به صورت دستی گشادگی دیافراگم و ISO را تعیین می کند و سرعت شاتر را هم خود دوربین به طور خودکار و متناسب با دیگر پارامترها تنظیم می کند. تنظیمات معمول برای یک روز آفتابی شامل f/16 و ISO بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ است. در این حالت اگر دوربین سرعت شاتری سریع تر از یک دویستم ثانیه را برگزیند، یعنی شرایط خوب است و می توانید عکاسی را شروع کنید.
در غیر این صورت، اگر سرعت شاتر دوربین کندتر از یک هشتادم ثانیه باشد، به احتمال زیاد با تصاویر ثبتی تار مواجه خواهید شد. برای غلبه بر این مشکل هم تنها چاره زیاد کردن ISO یا گشادگی دیافراگم است. اگر هم مبتدی هستید می توانید از همان ابتدا حالت خودکار یا برنامه ای دوربین را انتخاب کنید و با این تنظیمات درگیر نشوید. در این حالت هم می توانید با استفاده از پارامتر EV، نور را به دلخواه تنظیم کنید.
گرچه حالت خودکار دوربین می تواند در شرایطی که وقت تنظیم کردن به صورت دستی را ندارید، کمک حال شما باشد، اما استفاده از این حالت در نور کم پیشنهاد نمی شود؛ چراکه سرعت شاتر پایین می آید و نمی توان تصاویری ثبت کرد که به اصطلاح فریز شده باشند.
۳– به سوژه نزدیک شوید
درست برخلاف لنزهای تله، استفاده از یک لنز واید به شما این امکان را می دهد که به خوبی به سوژه ها نزدیک شوید و این احساس را تلقی می کند که عکاس در لحظه و در مکان بوده و توانسته حس موجود در فضا را به خوبی به تصویر بکشد. بهترین تصاویر خیابانی همیشه موقعی ثبت شده اند که عکاس به دل جمعیت و شلوغی زده و توانسته سوژه های نابی پیدا کند. به تعبیری دیگر در این تصاویر حتی در مواقعی عکاس به قدری به سوژه نزدیک می شود که تنها چند سانتی متر با آن فاصله دارد.
۴– دوربین را با خود به همه جا ببرید
در یک کلام باید بگوییم عکاسی خیابانی زمان و مکان نمی شناسد! در این سبک هیچ سوژه ای منتظر عکاس نیست تا از راه برسد و آن را به تصویر بکشد. می توان گفت عکاسی خیابانی، عکاسی لحظه هاست و فرصتی است برای به اشتراک گذاری چیزی که عکاس با چشمانش می بیند. دروازه ای است از چشمان عکاس به چشمان مخاطب و یک عکاس حرفه ای نمی تواند به سادگی از کنار سوژه های لحظه ای عبور کند؛ پس باید دوربینش را جزئی از خود بداند.
با این اوصاف می توان اصطلاح «لحظه طلایی» را به این مواقع اطلاق کرد که در آن لحظه، عکاس فقط چند صدم ثانیه فرصت ثبت سوژه را دارد.
۵– به ندای درونی تان اهمیت ندهید!
بعضی از عکاسان با پدیده ای به نام ترس از سوژه دست و پنجه نرم می کنند که آن ها را از وارد شدن به این سبک بازمی دارد. این ترس چیزی نیست جز این که هنگام عکاسی، سوژه خشمگین شود، عکاس را تهدید جانی کند و یا حتی با پلیس تماس بگیرد. این ها همه منطقی به نظر می رسند اما می توان با به کارگیری روش هایی بر این ترس غلبه کرد.
برای شروع می توانید به جای ایستادن در وسط خیابان با دوربینی در دست که سوژه ها را می ترساند، در پیاده روها و کافه ها جایی را برای نشستن انتخاب کنید و منتظر عبور سوژه ها باشید. با این کار کم تر موردتوجه مردم قرار خواهید گرفت و آسایش بیشتری برای عکاسی خواهید داشت.
راه دیگری که می توان پیشنهاد کرد این است که هنگام عکاسی، از هندزفری استفاده کنید و به موسیقی گوش فرا دهید. این کار باعث آرامش بیشتر می شود اما مبتدیان باید با مراقبت بیش تری به مکان های شلوغ و پرجمعیت بروند تا از گزند خطرات احتمالی در امان باشند.
۶– مخفیانه عکس بگیرید
مطمئناً اگر دوربین را جلوی چشم بگیرید و از طریق چشمی اقدام به ثبت تصویر کنید، به نتیجه قابل قبول تری دست خواهید یافت نسبت به زمانی که بدون نگاه کردن از چشمی دوربین، فقط لنز را به سمت سوژه بگیرید و کلید شاتر را فشار دهید. منظور این است که ثبت تصویر را زمانی انجام دهید که دوربین را در گردن آویخته اید و روی شکم یا پهلوی شما قرار دارد و فقط می توانید به سمت سوژه بایستید و شاتر را فشار دهید. قطعاً در چنین شرایطی نتیجه به دست آمده مانند قبل نخواهد بود اما می توان بدون ترساندن سوژه و جلب توجه، به عکاسی خیابانی پرداخت. البته این کار می تواند برای شما گران تمام شود و نباید از این روش سوءاستفاده کنید.
۷– در شب عکاسی کنید
عکاسی شب در شهر یک موقعیت بسیار عالی برای ثبت تصاویر ناب است؛ اما به سادگی عکاسی در روز نیست. در این شرایط باید سرعت شاتر و موارد دیگر را کنترل کنید تا تصاویر تار نباشند. برای راحتی بیش تر می توان از سه پایه استفاده کرد که این اجازه را به عکاس می دهد تا تصاویری ثبت کند که خلاقیت در آن ها جلوه بیشتری دارد. استفاده از جلوه سیلوئت هم می تواند کمک بسزایی به عکاسی شب کند. این ترفند عکاسی همان تاریک کردن سوژه جلوی عکس است که نمای زیبایی را ایجاد می کند.
۸– خلاق باشید
ایده های قدرتمند می توانند حتی در ساده ترین صحنه ها هم کارساز باشند. خیلی از عکاسان به اشتباه فکر می کنند که در عکاسی خیابانی حتماً باید فرد یا افرادی در قاب تصویر بگنجند؛ در حالی که همیشه نیاز نیست تصویر پر از افراد گوناگون باشد.
ممکن است این کار در مکان های شلوغ سخت به نظر برسد، اما تنها کاری که نیاز است انجام دهید این است که قدم بزنید و به چند کوچه و یا خیابان پایین تر بروید تا با حجم جمعیت کمتری روبه رو باشید.
۹– کیفیت، همه چیز نیست!
شاید برخی عکاسان حرفه ای با این جمله خیلی موافق نباشند، اما تجربه خیلی از عکاسان خیابانی نشان می دهد که نگرانی بابت کیفیت تصویر هنگام عکاسی خیابانی بسیار کم تر از عکاسی در سبک های دیگر مانند عکاسی طبیعت است. در حقیقت این کادربندی، نور، سوژه و احساسات درون تصویر است که آن را ارزشمند خواهد ساخت. پس اگر دوربین و یا لنز گران قیمت ندارید زیاد نگران این مسئله نباشید؛ چراکه با رعایت موارد گفته شده می توان تصاویر خوبی ثبت کرد. کیفیت تصویر بالا و نویز کم بدون کادربندی خوب و احساس پشت تصویر نمی تواند به تنهایی کارساز باشد.
۱۰– مهم تر از همه؛ از عکاسی لذت ببرید
مانند همه ژانرهای عکاسی، لذت بردن از کاری که انجام می شود بسیار مهم است. اگر عکاسی خیابانی شما را خشنود نمی سازد، احتمالاً تصاویری معمولی ثبت می کنید؛ پس کاری را انجام دهید که خودتان دوست دارید نه کاری که دیگران انتظار آن را از شما دارند.
جمع بندی
عکاسی خیابانی نیازمند تمرین زیاد است و هرچه بیش تر به این کار بپردازید، اعتماد به نفس تان بالاتر می رود و تجربه بیش تری کسب خواهید کرد. این ژانر عکاسی از دیگر ژانرها آسان تر به نظر می رسد و در اغلب موارد نیازی به ویرایش پس از ثبت نیست و اکثر پردازش روی تصویر هنگام ثبت آن و از طرف خود عکاس صورت می پذیرد.